"Kỳ tích sông Hàn" là cụm từ chỉ sự phát triển kinh tế thần tốc của Hàn Quốc sau Thế chiến thứ nhị. Từ chỗ là một giang sơn bần cùng, lỗi thời, bị nước ngoài chi phối, Hàn Quốc đã nỗ lực công nghiệp hóa, tiến bộ hóa để biến thành cường quốc châu Á. Năm 1988, cả thế giới bàng hoàng khi chứng kiến sự thay da đổi giết thịt của xứ kim chi ở Olympic Seoul. Kể từ đó, Hàn Quốc chính thức "sánh vai với các cường quốc năm châu" và được cả nhân loại nể phục.
Đi sau thành công về kinh tế, điện ảnh Hàn Quốc cũng chứng kiến sự phát hành nổi trội trong nhị thập kỷ mới đây. Trong khoảng chỗ phải nép bản thân sau nhì người to đùng Nhật Bạn dạng - China, đến nay các sản phẩm của Hàn Quốc đã vang danh trên toàn châu Á và cả quả đât. Đôi mắt của những nhà làm phim xứ kim chi giờ đây đã hướng về Hollywood chứ không chỉ lẩn quẩn loanh quanh trong khu vực nữa.
Bước đột phá của thập niên 90
Tham gia đầu thập niên 90, điện ảnh Hollywood chiếm đoạt đến 80% thị phần Hàn Quốc. Nhiều phần phim Hàn do nhà nước đầu tư chế biến với tư duy lỗi thời. Năm 1994, Tổng thống Kim Young Sam ghi kiếm được việc tổng thu nhập trong khoảng bộ phim Jurassic Park của Mỹ còn cao hơn thu nhập của 1,5 triệu chiếc xe Huyndai, niềm kiêu hãnh của Hàn Quốc. Từ đó, chính phủ Hàn Quốc khởi đầu đẩy mạnh các item văn hóa thành "mặt hàng" để xuất khẩu.
Thành quả "Oldboy" của Park Chan Wook
Ba yếu tố cơ bản khiến cho nên bước tiến thần tốc của phim ảnh Hàn Quốc là nhân công, vốn đầu tư và chính sách hỗ trợ của chính phủ. Cỗi rễ của mọi sự phát hành nằm ở nhân loại và Hàn Quốc lựa chọn Hollywood là hình mẫu để noi theo. Phổ quát kĩ năng triển vọng được cử sang Mỹ để học tập mô hình khiến phim văn minh nhất trái đất. Khi đi về, thế hệ này đã biến thành cột trụ của điện ảnh Hàn Quốc.
Năm 1992, bộ phim Marriage Story ghi lại lần đầu một công ty lớn của Hàn Quốc (Samsung) đầu tư tham gia phim ảnh. Sau đó, tuần tự Daewoo và Hyundai nối gót để cấp vốn cho các nhà làm phim. Hiện nay, ba cơ quan CJ, Orion và Lotte giữ vai trò đỡ đầu cho các công trình. Họ thay đổi hoàn toàn cấu trúc của ngành nghề kĩ nghệ điện ảnh khi nhập cuộc vào mọi công đoạn trong khoảng cấp vốn, đóng gói tới phát hành. Những công ty này cũng sở hữu phổ biến cụm rạp đảm bảo "đầu ra" cho phim. Từ năm 1999 tới 2004, số rạp tại Hàn Đất nước tăng bỗng biến từ 588 lên 1451 rạp. Kinh phí lớn giúp các nhà làm cho phim mạnh dạn hơn với các ý tưởng.
Bộ phim "Miss Granny" của CJ Entertainment thắng lớn về thu nhập và có phiên bản làm cho lại tại TQuốc và Việt Nam
Một văn phòng được Bộ trưởng Văn hóa lập ra vào thập niên 90 để sản xuất truyền thông với trọng điểm là phim ảnh. Bên cạnh đó, doanh nghiệp Korean Film Council (KOFIC) có vai trò cần thiết trong việc hỗ trợ ngành nghề kĩ nghệ điện ảnh. Họ giúp gây quỹ, phân tích và tạo ra, hỗ trợ việc marketing và đơn vị các liên hoan phim.
Theo tờ The New York Times, từ năm 1998 Hàn Quốc mở đầu hạn chế nhạo nhập cảng các sản phẩm giải trí từ Nhật để phát triển nhãn hàng trong nước. Chế độ hạn ngạch rạp chiếu cũng giúp kiểm soát an ninh các phim Hàn Quốc. Theo luật pháp năm 2006, mỗi phòng chiếu phải có 73 ngày chiếu phim nội trong năm (20%). Nhân tố kiểm chuẩn y cũng khá thông thoáng giúp rộng rãi công trình khốc liệt như Oldboy có thể ra rạp.
Thành quả của điện ảnh Hàn Quốc
Năm 1999, bộ phim Shiri lưu lại sự chuyển mình của điện ảnh Hàn Quốc như bom tấn đầu tiên mang đẳng cấp Hollywood. Với nội dung về thủ đoạn của một gián điệp Bắc Triều Tiên, tác phẩm có thu nhập tại Hàn Quốc vượt cả các phim nước ngoài như Titanic, The Matrix và Star Wars.
"Shiri" là thành quả bước đột phá của điện ảnh Hàn
Kỷ lục phòng vé ở Hàn Quốc liên tục bị xô đổ với Joint Security Area (năm 2000, 5,8 triệu vé), Friend (năm 2001, 8,1 triệu vé) hay Silmildo (năm 2003, 11 triệu vé). Hiện tại, Roaring Currents (Đại Thủy Chiến) là tác phẩm ăn khách nhất mọi kỷ nghuyên ở Hàn Quốc với 17 triệu vé (khi mà cả nước chỉ có 50 triệu dân). Bộ phim lịch sử này khiến người Hàn tự hào cả về công nghiệp làm cho phim lẫn nội dung đề cao ý thức dân tộc (kể về người nhân vật, đô đốc Yi Sun Sin).
Bảng thống kê trên The Dongguk Post cho thấy lãi trong khoảng phim Hàn ngày một tay
Sự tạo ra điện ảnh nội địa giúp người Hàn giành lại thị phần ngay trên sân nhà. Cuối năm rồi, các nhà quan sát ngỡ ngàng khi siêu phẩm Star Wars: The Force Awakens thất bại trước bộ phim nội The Himalayas trong dịp ra mắt tại Hàn Quốc. Hay như năm nay, Captain America: Civil War cũng chịu ghẹ vế trước hai bom tấn Hàn Quốc là A Violent Prosecutor và Train to Busan.
Chiến thắng trong ngành nghề điện ảnh (và cả truyền hình) của Hàn Quốc đã góp phần phát hành "làn sóng Hallyu". Định nghĩa này ám chỉ sự lan tỏa của văn hóa Hàn ở các nước châu Á. Người Nhật, Trung vốn luôn xếp bản thân mình ở "chiếu trên" với Hàn Quốc ngày giờ lại thần tượng các ngôi sao xứ kim chi. Sức ảnh hưởng của ngành tiêu khiển Hàn Quốc ở Việt Nam thì không cần phải tranh cãi. Trong khi, văn hóa Hàn cũng khởi đầu len lách tinh xảo hơn qua những phiên bản điện ảnh khiến cho lại như Em Là Bà Nội Của Anh.
"The Handmaiden", bộ phim sắc dục về đề tài đồng tính nữ của Park Chan Wook đang gây sốt vừa mới đây
Không chỉ khiến phim tiêu khiển để thu lợi, phổ biến đạo diễn Hàn Quốc còn gây tiếng vang ở các liên hoan phim quốc tế. Với những công trình với nội dung nhạy cảm, ác liệt, "dị nhân" Kim Ki Duk lừng danh là người không khiến phim cho công chúng. Ông từng giành giải Sư Tử Quà ở Liên hoan phim Venice năm 2012 với bộ phim Pièta cùng vô thiên lủng giải thưởng khác. Một gương mặt lẫy lừng nữa là Park Chan Wook với bộ ba phim trả thù, trong đó đỉnh cao là thành quả Oldboy giành giải Grand Prix tại Liên hoan phim Cannes. Bên cạnh phải kể tới những cái tên như Lee Chang Dong, Kim Jee Woon. Lee Joon Ik hay Bong Joon Ho.
Đứng trên vai người mập mạp
Trong khi những nội dung thân thuộc, một thập kỷ cách đây không lâu người Hàn bạo dạn đa dạng hóa chủ đề. Trong kinh tế, Hàn Quốc từng có thời "bắt chước" Nhật Bản với các đơn vị quản lý mũi nhọn tương tự như điện tử, ô tô, xe máy, v.v… Còn trong điện ảnh, họ đang đi theo đoạn đường của Mỹ. Những ý tưởng như quái thú (The Host), sử thi cũ rích trang (Roaring Currents) hay hậu tận thế (Snowpiercer) đã dần sinh ra trên màn ảnh. Hollywood có gì, người Hàn bám theo sát nút. Bom tấn mới nhất là Train to Busan cũng lưu lại cuộc thử sức của đạo diễn Yeon Sang Ho với đề tài zombie.
"Train to Busan" đang là phim ăn khách nhất năm ở Hàn Quốc
Tuy nhiên, về quy mô sản xuất thì Hàn Quốc chẳng thể sánh với Mỹ. Thế nhưng cái hay của người Hàn là luôn sắm được nét riêng trong từng item. Phim của họ ko phải những phiên bản ăn theo hời hợt mà là sự đoàn kết giữa "công thức Hollywood" và đẳng cấp địa phương. Trong phim Hàn, tình cảm mái nhà, tự trọng dân tộc thường được đề cao cùng chất melodrama (thống thiết, đánh mạnh vào tâm lý người xem). Đây đều là những cảm xúc dễ hiểu, "bài tủ" để đoạt được người theo dõi, còn các ý tưởng khác được xây đắp trên nền tảng này.
Để làm nên thắng lợi phòng vé phải có sự kết hợp nhiều năm kinh nghiệm của đa dạng yếu tố như lăng xê, nhạc phim, kĩ xảo, diễn viên, nội dung. Riêng về kịch phiên bản, điện ảnh Việt có thể học tập người Hàn với sự nghiêm ngặt và mạch lạc. Những phim Hàn ăn khách nhất như Roaring Currents hay năm nay là Train to Busan đều có câu chuyện đơn giản nhưng làm "ra chất" và đánh mạnh tham gia cảm xúc.
Năm 2016, Hàn Quốc mang ba phim tới LHP Cannes với ba phong cách khác biệt. The Wailing thuộc chuyên mục kinh dị, The Handmaiden là phim đồng tính nữ đậm chất tâm lý còn Train to Busan mang hơi hám bom tấn. Cả ba phim đều được quốc tế đánh giá cao và thắng lợi về thu nhập. Chiến dịch dài hơi của người Hàn đã thu trái ngọt sau hai thập kỷ khi phát triển một thế hệ những nhà khiến phim tài hoa, và cần thiết hơn là một tập thể khán giả có trình độ cao, sẵn sàng thưởng thức những bộ phim đủ thể loại, miễn là có chất lượng.
Tại diễn đài thế giới năm 2015 của Korean Film Council, phó chủ toạ tập đoàn Wanda là Thông thường Jen Feng ngả mũ khâm phục nền điện ảnh Hàn Quốc. "Tôi nghĩ Hàn Quốc là tổ quốc tân tiến nhất châu Á trong nền kĩ nghệ phim ảnh, đất nước độc nhất vô nhị có thể cạnh tranh với thế kẻ thống trị về văn hóa của Hollywood. Tôi nghĩ China phải học phổ thông trong khoảng Hàn Quốc, về cách thức đối phó với sự thống trị của Mỹ, về những giải pháp cần khiến cho để cải thiện nền điện ảnh", ông Thông thường phát biểu.
Người Hàn có tư duy thành lập cửa và văn minh, họ muốn hóa rồng, muốn tiến ra biển lớn như Samsung dám khó khăn với Apple ngay trên đất Mỹ. Ngày hôm nay là zombie, ngày mai có thể là siêu nhân vật, du hành dải ngân hà hay những phim hoạt hình tinh vi? Chẳng người nào biết điện ảnh Hàn Quốc sẽ phát hành tới đâu, chỉ có yếu tố cam kết rằng họ đang lao vun vút về phía trước với ý thức dân tộc và bầu nhiệt huyết ngất trời của bản thân mình.
Tham khảo thêm: phim sex
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét